Talasalitaan:
- Kabisote – magpasaulo ng nagbabasa
- Kapalaluan – kayabangan
- Pabalat-bunga – nabanggit
- Pautal-utal – paputol-putol
- Tumungga – uminom
Mga Pangunahing Tauhan sa Kabanata
- Crisostomo Ibarra
- Padre Damaso
- Padre Sibyla
Buod ng Kabanata 3: Ang Hapunan
Pinagkibit balikat na la mang ito ng Tenyente at pinagmasdan nito ang kulot na buhok ni Donya Victorina. Nainis ito nang di naapa kan ng Tenyente ang ng saya nito.
Ang ibang bisita naman ay may iba’t-ibang pinagdidiskusyunan at pinupuri ang masarap na handa.
Ang pagtitipon ay upang sa lubungin si Crisostomo Ibarra kung. Ang dalawang pari nama’y nagtatalo kung sino dapat ang mauupo sa kabisera.
Ani Padre Damaso, dapat si Padre Sibyla raw ang maupo dahil siya ang kura. Na sinalungat ni Padre Sibyla ‘ pagkat si Padre Damaso ang padre kumpesor ng pamilya ng Kap tan.
Makaraan ang ilang sandali,ang Tenyente na lamang ang inalok ni Padre Sibyla na maupo rito na g tinanggihan ng Tenyente, ganito rin ang Kapitan.
Nang dumating na ang pagkaing Tinola sa kanila, di sinasadya ang kay Padre Damaso mapunta ang parte ng manok na di masarap. Ito ay naghimutok nang makita niya na leeg at pakpak ang napunta sa kanya. Da – hil sa dismaya ay nagdabog ito.
Napag-usapan nila ang buhay ni Ibarra sa Europa, pangingibang bansa, at ang mga pagsasalita ng iba’t ibang wika, ang pag-aaral ng kasay 1 sayan, ang di paglimot sa bansang e pinanggalingan sa kabila ng marang yang buhay na sa Europa at ang nang yari sa kaniyang ama.
Nakumpirma ng tenyente na walang alam ang binata sa sinapit ng kanyang ama. Patuloy naman na nagkwento si Ibarra sa mga karanasan niya sa Europa. At binatikos naman ito ni Padre Damaso na kayang-kaya daw ito gawin ng paslit at nagsayang lamang daw siya di umano ng salapi.
Kahit pa ganito ay tinanggap niya ito ng magalang. Pinagkwentu han na lamang nila ang ala-ala ng bi nata kay Padre Damaso. Di nakakibo si Padre Damaso dahil sa nangyari sa ng ama ni Ibarra.
Matapos ang hapunan ay nag paalam agad si Ibarra kaya di sila na gkita ng anak ni Kapitan Tiyago. Di pa rin tumigil ang pag-aalipusta ni Padre Damaso kay Ibarra.
Isinulat niya ang kanyang obserbasyon sa pahayagan ng Estudios Coloniales.
Sipi ng Buong Kabanata 3
Karagdagang Kaalaman: Alam mo ba?
- Kabisera: tawag sa magkabilang dulo ng lamesa. Kalimitang ang nauupo sa lugar na ito ng hapag- kainan ay ang maituturing na pinakamahalagang tao sa pagtitipon.
Mensahe at Implikasyon ng Kabanata:
- Ipinakita sa kabanata na maging sa isang handaan ay mayroong mga taong ipakita at ipinagmamalaki ang kanilang posisyon o katayuan sa lipunan. Tulad na lamang ng ginawa ni Padre Damaso at Padre Sibyla sa pag- aagawan kung sino ang mauupo sa kabisera.
- Sa kabanatang ito ipinakita rin na hindi masaya si Padre Damaso na ang mga Pilipino na tulad ni Crisostomo ay makapag-aral sa Pilipinas man o sa ibang bansa.
- Sa kasalukuyan, masasabing napakarami ng mga Pilipino ang patuloy na nagtutungo sa ibang mga bansa upang magtrabaho o kaya naman ang iba ay para mag-aral. Madalas nating marinig ang pahayag na nagkalat na ang mga Pilipino sa iba’t ibang panig ng mundo. Ngunit ang nakalulungkot, marami sa ating mga kababayan ang tila ba nahirati o labis nang nasiyahang mamalagi sa bansang kanilang pinuntahan sa dahilang maganda at maunlad ang pamumuhay nila rito.
- Bunga nito, patuloy na lumalala ang suliranin ng bansa hinggil sa isyu ng brain drain. Ang ating mahuhusay na mga propesyonal at mga bihasang manggagawa ay patuloy na umaalis ng bansa sa halip na ialay o gamitin ang kanilang taglay na galing at talino sa pagpapabuti ng ating ekonomiya.